گلستان؛ محور راهبردی تمدن، فرهنگ و انسجام ملی ایران

حضور در هفدهمین جشنواره بین‌المللی فرهنگ اقوام، تجلی سیاستگذاری تمدنی وزارتخانه در جهت انسجام‌بخشی ملی، بازتولید سرمایه اجتماعی و تحکیم همزیستی مسالمت‌آمیز اقوام ایرانی است. این جشنواره، به‌مثابه یک «آزمایشگاه فرهنگ‌محور»، امکان تحلیل و مدل‌سازی فرآیندهای وفاق اجتماعی، انسجام قومی و بازتولید فرهنگی را به‌صورت نظام‌مند فراهم می‌آورد و از منظر جامعه‌شناسی تاریخی و مطالعات تمدنی، نمونه‌ای بی‌بدیل از همزیستی مسالمت‌آمیز جوامع متکثر است.

در حوزه گردشگری، گلستان دارای ظرفیت‌های استراتژیک، متکثر و کم‌نظیر است. جنگل‌های هیرکانی، ثبت‌جهانی شده، جلوه‌ای از پایداری زیست‌محیطی و جذابیت گردشگری علمی هستند. سواحل و جزایر استان، به‌ویژه در خلیج گرگان، امکان طراحی مسیرهای گردشگری دریا محور و اتصال به شبکه‌های ترانزیتی داخلی و منطقه‌ای را فراهم می‌آورند. رودخانه‌ها، آبشارها و روستاهای نمونه گردشگری، از درازنو تا زیارت، علاوه بر ارزش زیبایی‌شناسانه، ظرفیت بالقوه‌ای برای توسعه اقتصادی، اشتغال‌زایی و ارتقای سرمایه اجتماعی دارند. بهره‌گیری از این منابع بدون رعایت اصول علمی مدیریت راهبردی، توسعه پایدار را تهدید می‌کند؛ اما با برنامه‌ریزی دقیق و علمی، این ظرفیت‌ها می‌توانند موتور محرک توسعه متوازن و پایدار منطقه‌ای باشند.

در حوزه میراث‌فرهنگی، حفاظت و معرفی آثار تاریخی و فرهنگی استان، از دیوار گرگان تا گنبد کاووس و محوطه‌های کمتر شناخته‌شده، یک اولویت ملی و تمدنی راهبردی است. مشاهیر فرهنگی و علمی گلستان، از شاعران و ادبا تا عرفا و فلاسفه، نه تنها غنای فکری و فرهنگی استان را نمایندگی می‌کنند، بلکه سرمایه انسانی آن ابزاری بی‌بدیل برای توسعه تمدنی، پژوهشی و هنری کشور است که می‌تواند در ارتقای سیاستگذاری فرهنگی و تقویت شبکه‌های فرهنگی ملی و فراملی نقش‌آفرین باشد.

صنایع دستی گلستان، یکی از ستون‌های راهبردی اقتصادی و فرهنگی ایران است. نمایشگاه بزرگ صنایع دستی با ۱۷۶ غرفه، که بیش از ۸۰ درصد آن متعلق به هنر دست زنان بود، نمود عینی توانمندی‌های بومی و ظرفیت توسعه اقتصادی پایدار است. تقویت تولید روستایی، آموزش هنرمندان، تامین مواد اولیه و ایجاد بازارچه‌های محلی، ضمن کاهش نقش واسطه‌ها، امکان ارتقای صادرات و افزایش ارزش افزوده را فراهم می‌آورد. آمارها نشان می‌دهد که صادرات صنایع‌دستی ایران می‌تواند به یک میلیارد دلار ارتقا یابد، مشروط بر آنکه سیاست‌های حمایتی و سرمایه‌گذاری راهبردی به‌طور دقیق اجرا شوند.

تخصیص منابع و تسهیلات کم‌بهره به توسعه مشاغل روستایی، بوم‌گردی و صنایع‌دستی، نمونه‌ای از سیاستگذاری راهبردی مبتنی بر تحلیل‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. این اقدام، علاوه بر تقویت اقتصاد محلی، انسجام اجتماعی و کاهش مهاجرت روستاییان به شهرها را نیز تسهیل می‌کند. ایجاد پایگاه گردشگری در مسیر ترانزیتی مشهد، با امکانات اقامتی سبک و فضاهای خدماتی، نمونه‌ای ملموس از سرمایه‌گذاری علمی و استراتژیک در توسعه گردشگری داخلی و منطقه‌ای است.

انسجام و وفاق اجتماعی، پیش‌شرط تحقق توسعه پایدار در استان‌های متکثر است. گلستان، با زیست مشترک ۲۰ قوم مختلف و تجربه تاریخی همگرایی، نمونه‌ای برجسته از تعامل مسالمت‌آمیز گروه‌های متنوع است. احساس عدالت اجتماعی، عدالت منزلتی و توزیع عادلانه منابع میان گروه‌ها، پیش‌شرط بازتولید سرمایه اجتماعی و توسعه انسانی، فرهنگی و اقتصادی محسوب می‌شود و مسیر تحقق توسعه متوازن و تمدنی را هموار می‌سازد.

جشنواره اقوام، نمادی از وفاق ملی، بستری برای انتقال دانش و هنر و محملی برای همگرایی اقتصادی و اجتماعی است. دولت، با محورهای امیدآفرینی، انسجام‌بخشی و کارآمدی، تلاش می‌کند این ظرفیت‌ها را به توسعه پایدار، متوازن و تمدنی ایران پیوند دهد.

بازدید از پروژه‌های در دست احداث، از جمله پارک جنگلی ۶۵۰ هکتاری و موزه روستایی مردم‌شناسی، نشان‌دهنده عزم وزارتخانه برای توسعه زیرساخت‌های فرهنگی و گردشگری و ایجاد الگوهای پایدار توسعه محلی است. تکمیل فازهای مختلف این پروژه‌ها، گلستان را به نمونه الگویی در حفاظت از میراث‌فرهنگی، توانمندسازی جوامع محلی و توسعه پایدار تبدیل خواهد کرد.

گلستان، با تنوع زیست‌بوم، غنای فرهنگی و ظرفیت‌های اقتصادی، نماد یک ایران پویا، متکثر و همبسته در سطح جهانی است. توسعه این استان، حفاظت از هویت تاریخی و فرهنگی آن و بهره‌گیری از سرمایه انسانی و طبیعی، یک رسالت ملی، تمدنی و استراتژیک است که الگویی بی‌بدیل برای دیگر مناطق کشور و جهان ارائه می‌دهد. بازتولید سرمایه‌های انسانی، فرهنگی و اقتصادی استان، مسیر تحقق توسعه متوازن، پایدار و تمدنی ایران را تضمین می‌کند و در افق بین‌المللی، گواهی بر عمق و اصالت تمدن ایرانی خواهد بود.