تپه های باستانی شاخص

یاریم تپه
یاریم تپه در حدود 9 کیلومتری جنوب شهرستان گنبد کاووس واقع شده است. یاریم تپه در گویش ترکمنی به معنای نصف یا نیم یاد شده است. این تپه به شکل مدور و قطری معادل 180 متر و به ارتفاع 20 متر در کنار بستر رودخانه قره سو قرار دارد که بر اثر طغیان رودخانه قسنتی از شمال تپه را آب به طور کامل تخریب نموده است که علت نامگذاری آن به همین دلیل است. در سال های 1960 تا 1962 میلادی این تپه توسط پروفسور دیوید استروناخ حفاری شد که 33 لایه استقراری در آن مشخص گردید که تحتانی ترین لایه استقراری شامل بقایای دوره نوسنگی است و قدمت آن حداقل به هزاره پنجم قبل از میلاد می رسد، فوقانی ترین لایه استقراری در یاریم تپه با سفال های ویژه دوره اشکانی همراه بوده اند که مشابه سفال های تورنگ تپه است. هدف استروناخ از این بررسی مشخص کردن و ترسیم توالی لایه نگاری برای شمال شرق ایران بوده است . اشاره می شود که در بازدید دکتر ملک شهمیرزادی از یاریم تپه، سفال هایی از نوع فلات عتیق یافت گردیدکه این موضوع بیانگر قدمت یاریم تپه در حدود 7500 سال است.

تپه قلعه خندان
 تپه فعلي قلعه خندان كه پيش از اين قلعه اي به نام «قلعه خندان» بوده و در جنوب غربي شهر گرگان در بلوار الغدير جنب ميدان شهيد باهنر قرار دارد، یکی از مهمترین مجموعه هاي باستانی است که در محدوده شهر گرگان(استرآباد قدیم) قرار دارد و نخستین بار دمرگان در سال 1269ه.ش. از آن بازدید و نقشه آن را تهیه کرد. در نقشه دمرگان این قلعه به صورت مستطیلی با دو مثلث متساوی‌الساقین در دو طرف آن نشان داده شده که 12 برجک دیده بانی دورتا دور ان را احاطه کرده است.تپه قلعه خندان گرگان بر فراز صخره و نهشته های رسوبات رودخانه تول‌چشمه قرار دارد. هم چنین یکی از بناهای با ارزش دوره صفویه به نام قدمگاه خواجه خضر در دامنه ضلع شرقی این قلعه قرار دارد و در گذشته نیز قبرستان بزرگی در کنار آن قرار داشته است. قلعه خندان گرگان متعلق دوره ساسانی- اسلامی است و به شماره 1701 در فهرست آثار ملی قرار دارد.

شاه تپه
شاه تپه در 36 کیلومتری شمال غربی شهر گرگان و در نزدیکی روستای یساقی شهر کردکوی واقع شده است. ارتفاع این تپه حدود 8متر از سطح زمین های اطراف بالاتر است. در سال 1931 میلادی هیات باستان شناسی سوئدی به سرپرستی دکتر آرنه در این مکان به حفاری پرداخت. در این کاوش دو دوره مهم اسلامی و پیش از تاریخ مشخص گردید.آثار و اشیا بدست آمده عمدتا سفالین بودند که شباهت فراوانی به ظروف تپه حصار دامغان داشتند. قدمت شاه تپه به هزاره پنجم قبل از میلاد می رسد.

.