حفاظت از میراث جهانی گنبدقابوس با تخصیص اعتبار ملی سرعت می‌گیرد/ تخصیص ۶۰ میلیارد ریال برای حفاظت و مرمت بلندترین برج آجری جهان

به‌گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گلستان، حمید عمرانی‌رکاوندی امروز یکشنبه 14 اردیبهشت‌ماه 1404 در خصوص تخصیص اعتبار ملی به حوزه میراث‌فرهنگی استان، گفت: در ادامه برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده برای حفاظت علمی و پایدار از میراث جهانی گنبد قابوس، مبلغ ۶۰ میلیارد ریال از محل اعتبارات ملی سال ۱۴۰۳ به این اثر جهانی تخصیص‌یافته است.

معاون میراث‌فرهنگی گلستان یادآور شد: این اعتبار به‌عنوان بخشی از ۴۰۰ میلیارد ریال اعتبار تخصیص‌یافته ملی حوزه میراث‌فرهنگی گلستان، درنتیجه پیگیری‌های مستمر و مؤثر مهندس فعالی مدیرکل میراث‌فرهنگی استان و حمایت و همراهی دکتر صالحی امیری وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی برای پیشبرد طرح‌های حفاظتی و علمی در میراث‌فرهنگی استان به تصویب رسید.

او با تأکید بر اهمیت این بنای جهانی افزود: میراث جهانی گنبد قابوس به‌عنوان یکی از شاخص‌ترین سازه‌های آجری جهان و نمادی برجسته از معماری قرن چهارم هجری، نیازمند مراقبت علمی، پایش دائمی و مطالعات تخصصی است. در همین راستا، اعتبارات تخصیص‌یافته در سه محور کلیدی هزینه خواهد شد.

عمرانی‌رکاوندی محور نخست این اقدامات را ادامه مطالعات سلامت سازه‌ای بنا عنوان کرد و بیان کرد: همکاری علمی با دانشگاه شهید بهشتی برای بررسی دقیق رفتار سازه‌ای، میزان پایداری و آسیب‌های احتمالی این برج ادامه خواهد یافت. این مطالعات، پایه تصمیم‌گیری‌های مرمتی آینده و تضمین‌کننده سلامت فنی بنای تاریخی است.

او درباره دومین محور فعالیت‌ها افزود: در سال‌های اخیر، فرونشست زمین به یکی از تهدیدها برای آثار تاریخی بدل شده است. پایگاه گنبد قابوس با همکاری دانشگاه گلستان و دانشگاه لوکزامبورگ، مطالعه‌ای تخصصی برای تحلیل ریسک فرونشست و تدوین راهکارهای تاب‌آوری این بنا آغاز کرده که نتایج آن می‌تواند به‌عنوان الگوی حفاظتی برای دیگر بناهای در معرض خطر نیز استفاده شود.

معاون میراث‌فرهنگی گلستان با اشاره به اجرای سومین محور هزینه‌کرد این اعتبار گفت: بر اساس مطالعات آسیب‌شناسی پیشین، بخش‌هایی از گنبد قابوس نیازمند مرمت اصولی و علمی است. با این اعتبار، ادامه اجرای طرح مرمت مصوب در بخش‌های مشخص‌شده آغاز می‌شود و تلاش می‌کنیم در این فرآیند، از مصالح و روش‌هایی بهره بگیریم که با اصل بنا هماهنگ بوده و مداخلات مخرب به حداقل برسد.

او بابیان اینکه نگاه جدید میراث‌فرهنگی در حوزه حفاظت، مبتنی بر داده‌های علمی و همکاری میان‌رشته‌ای است، افزود: این اقدامات در مسیر ارتقای کیفیت حفاظت از میراث جهانی گنبد قابوس طراحی‌شده و با مشارکت دانشگاه‌ها و نهادهای علمی داخلی و خارجی در حال انجام است.

میراث جهانی گنبد قابوس، که در سال 1391 در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد، یکی از برجسته‌ترین نمادهای معماری و هنر ایرانی‌اسلامی به شمار می‌رود و حفاظت از آن نه‌تنها یک مسئولیت محلی، بلکه وظیفه‌ای ملی و جهانی است.