این مجموعه از بناهای دوره قاجار است كه در مساحتی بیش از 2000 متر مربع ساخته شده و ساخت آن منسوب به حاج میرزا محمدتقی تقوی (تقی اف) می باشد. خاندان تقوی از تجار بزرگ منطقه ی استراباد بودند كه به علت تجارت با روسیه عنوان تلگرافی آن ها «تقی اف» بود. این مجموعه ی تاریخی شامل بیش از ده حیاط اصلی و فرعی می باشد. مصالح به كار رفته در این ساختمان ها ، كچ ، خاك ، آهك ، آجر ، خشت خام و چوب می باشد. چوب های به كار رفته در ستون ها اغلب چوب درخت سرخدار و چوب های به كار رفته در درها اغلب چوب درخت آزاد می باشند.ساختمان ها اغلب ` طبقه هستند و كف طبقه ی دوم با چوب، لمبه كوبی شده تا بار كمتری بر سقف طبقه ی تحتانی وارد شود. این ساختمان ها اغلب یك متر بالا تر از سطح زمین ساخته شده و زیر آن ها خالی می باشد تا از نفوذ رطوبت به داخل بنا جلوگیری شود. در داخل حیاط ها ایوان ها یی طراحی شده كه به آن ها مهتابی می گویند. این ایوان ها از تابش مستقیم نور خورشید در امان بوده و محل خوبی برای نگهداری برخی آذوقه ها بوده اند. مجموعه تقوی یکی از باارزش ترین مجموعه های تاریخی موجود در بافت قدیم گرگان می باشد .این مجموعه متعلق به دوره قاجاریه و دارای 6حیاط مرتبط بهم است که 5حیاط آن مرکزی و یک حیاط آن بنای کلاه فرنگی دارد. این بنا دارای پی سنگی با کرسی چینی آجری است . سازه اصلی آن آجر با اندود کاهگل و در بعضی نقاط گچ است .سقف این مجموعه شیروانی با شیر سرهای دو یا سه طبقه وپوشش سفال همگون با بافت تاریخی گرگان است . ساختمان این بنا عموما دو طبقه است که در بعضی از طبقات دارای تراس چوبی است که علاوه بر فراهم آوردن یک مسیر ارتباطی بین اتاقها دید منظری خوبی نسبت به فضای بیرون و قسمتی از فضای بافت را ایجاد کرده است اولین حیاط این بنا که در سر نبش واقع شده و اکنون در دست مالک است با پلانی نامنظم که ضلع شرقی آن شامل یک اتاق 5دری در طبقه همکف و اول است که ورود به پنج دری طبقه اول از راه پله ضلع غربی یا از طریق راه پله گرد ضلع جنوبی یا از طریق حیاط کناری در صورت باز شدن مسیر مسدود شده انجام میگرد وضلع غربی شامل راه پله طبقه اول و یک سرویس بهداشتی است. در ضلع شمالی در طبقه همکف و اول یک اتاق قرار دارد که فرم آن پهلوی است. ضلع جنوبی بنا نیز شامل یک فضای کوچک است که به آشپزخانه تبدیل شده است . حیاط میانی مجموعه که به شیوه حیاطهای اندرونی ساخته شده از زیبا ترین حیاطهای بناست. در سمت شرقی این حیاط یک تراس 3طبقه نسبت به سمت شمالی که 2طبقه است مشاهده می شود که قرار گیری درست فضاها در ارتفاع یکسان یکی از خصوصیات معماری این بنا است.. طبقه همکف این ضلع دارای یک راه پله به طبقه اول ایوان و یک در خروجی به بیرون می باشد . طبقه اول این ضلع حکم نیم طبقه را دارد و در حد فاصل بین طبقه اول و همکف نسیت به ضلع شمالی قرار داردو شامل یک راه پله به طبقه دوم و یک نیمه انباری است. طبقه دوم این ضلع شاملز یک اتاق سه دری و انتهایایوانی که مسیر ارتباطی تا اتاق را تامین میکند و در انتها به ایوان طبقه اول کل بنا وصل می شوند. ضلع شمالی حیاط اندرونی در طبقه همکف شامل یک ایوان کوچک و یک ایوان بزرگ ،یک اتاق سه دری و دو راهرو می باشد . در طبقه بالا نیز یک ایوان کوچک و یک ایوان متوسط یک ایوان بزرگ قراردارد ( منظور از ایوان تلار یا همان تالار است) اتاقهای سمت شمالی حیاط اندرونی به صورت ایوان و تالار هستند که در واقع تابستان نشین بوده اند حال آنکه اتاقهای جنوبی و غربی کاملا بسته و زمستان نشین هستند و فقط با پنجره های گره چنی که شیشه های رنگی دارند نورگیری می کنند.ضلع شرقی حیاط شامل یک راه پله به طبقه اول و 2اتاق سه دری و یک راهرو ارتباطی بین حیاطهای دیگر است .طبقه دوم این قسمت نیز شامل دو اتاق 3دری یک فضای باز و یک اتاق سه و چهاردری میباشد در جلوی این اتاق آخر یک راهرو وجود دارد که در انتهایش دری وجود دارد که در واقع یک از سر درهای ورودی منزل میباشد. یکی ازعناصر مهم بنا سردابه ای در عمق 7یا8متری زمین است که محل نگهداری مواد غذائی و.. بوده است واین حیاط به صورت اجاره در دست سازمان است که به محل کلاسهای هنرهای سنتی اختصاص یافته است. حیاط دیگراین بنا با کاربری آشپزخانه و مطبخ است که دارای دربی مجزا از گذر نعلبندان میباشد . ضلع جنوبی حیاط شامل دو طبقه ایوان است که در انتهای ایوان طبقه همکف راه پله ای برای طبقه اول مجود دارد. در حال حاضر انتهای راهرو طبقه همکف را بوسیله پارتیشن چوبی بسته و آن را به توالت تبدیل کرده اند.ضلع شرقی حیاط شامل یک اتاق بزرگ در طبقه همکف و اول و یک انباری در طبقه همکف است و در طبقه اول نیز فقط یک ایوان سر تا ری داریم .ضلع غربی منزل نیز یک راهرو ارتباطی ، یک اتاق سه دری و مجدد یک راهرو ارتبای دارد و در طبقه اول این ضلع فقط یک اتاق 4 دری وجود دارد . لازم به یادآوری است که ارتفاع ایوانها از ارتفاع 2طبقه ساختمان کمتر است یعنی بصورت کلی ارتفاع ضلع جنوبی ،شرقی و شمالی از ضلع غربی کمتر است. این حیاط بنا در حال حاضر توسط مالک در حال استفاده است. در مجموعه تقوی ، تنها حیاط منزل که بصورت کلاه فرنگی است حیاط بیرونی بنا است . این قسمت منزل شامل یک حجم مکعب مستطیل 2طبقه است و از 4اتاق در طبقه همکف و 4اتاق در طبقه اول تشکیل شده است. تمام اتاقها 3دری هستند و درهایشان به فضای باز گشاده می گردد . تمام نماهای این حجم یکسان است.قسمت غربی و جوبی حیاط شامل یک ایوان سر تا سری می باشند که در هر دو ضلع یک در وجود دارد که به حیاط های دیگر باز می شومند . این ایوان بلند یا سکو ایوان نیز در ضلع شمالی وجود دارد این حیاط اکنون در دست سازمان میباشد و به اداره تبدیل گردیده است. آخرین حیاط این مجموعه حیاط اسطبل یا سر طویله میباشد که دارای دربی مجزا از گذر نعلبندان است . این حیاط در ضلع جنوبی دارای ساختمانی دو طبقه است که طبقه همکف آن محل نگهداری داو و طیور و طبقه اول آن محل نگهداری و خشک ردن علوفه بوده که اکنون به کتابخانه ومرکز اسناد سازمان تبدیل شده است. از تزئینات موجود در این بنا می توان به گچبریهای سقف در طبقه اول ،پنجره های گره چینی با شیشه های رنگی،شیر سرها ،نرده ها و ستونهای چوبی و از همه مهمتر کتیبه های زیبایی که با خطوط نسخ و نستعلیق با مضمون آیات قرانی ، اسامی ائمه اطهار و اشعار عربی و فارسی و در زیر شیر سرها نوشته اشاره کرد که تاریخ آن به سال 1296ه.ش بر می گردد. مجموعه تقوی که در حال حاضر دو حیاط ( حیاط بیرونی و اسطبل)آن توسط سازمان خریداری شده به کتابخانه و بخش اداری معاونت گردشگری تیدیل گردیده است. حیاط اندرونی مجموعه نیز به صورت اجاره در دست سازمان می باشد که به محل کلاسها ی هنرهای سنتی تبدیل گردیده است.